Akciğerdeki Gaz Değişimi

AKCİGELERDEKİ GAZ DEĞİŞİMİ

GAZLARIN KISMİ BASINCI 

          Soluk alıp verme işlemine solunum adı verilir. Solunum vücut hücrelerinin gereksinimi olan oksijenin dış ortamdan alınıp kana verilmesi ve hücrelerde oluşan karbondioksitin kandan alınarak dış ortama verilmesi ile gerçekleşir.

           Solunum yolları burun boşluğundan başlar,alınan hava yutak,gırtlak ve soluk borusu (trakea) ile bronş ve alveollere kadar gelir. Gaz alış verişi yani oksijenin alveolden kana geçişi buralarda olur.

           Alveoller ve kandaki gazların kısmi basınçları arasındaki fark, akciğerlerdeki gaz değişimi için ortam oluşturur. Alveol zarının her iki tarafında da gazların kısmi basınçlarının yanı olması ile oluşacak bir denge durumunda gazlar hareket edemezdi. Gazların kısmi basıncı, her iki tarafta eşit olmadığından gaz değişiminin gerçekleşmesi mümkün olmaktadır.

            Solunan hava bir gaz karışımıdır. Karışımın içindeki her bir gaz, bu karışımdaki konsantrasyonları oranında bir basınç uygular. Bir gaz karışımı içindeki her bir gazın uyguladığı bu bireysel basınca “kısmi basınç” denir. 

            Kuru havada oksijen, karbondioksit, nitrojen ve çok az miktarda da argon ve helyum gazları bulunur. Bir gaz karışımında her bir gaz diğer gazların varlıgından bagımsız olarak kendi konsantrasyonuna bağlı bir basınç gösterir. Kuru havanın bileşiminde % 79.03 nitrojen, %20.93 oksijen,%0.04 karbondioksit bulunur. Kuru havadaki oksijen basıncı 0.2093×760 =159.1mm Hg.dir. karbondioksit basıncı 760 ın %0.04ü veya 0.3 mm.Hg, nitrojen basıncı ise 760 ın %79.03ü veya 600.6 mmHg dir.parsiyel basınçların hepsinin toplamı 159.1+0.3+600.6=760mmHg dir. Barometrik basınç deniz kenarında 760mmHg.dir. 

         Gaz karışımı içerisindeki kısmi basınç şu nedenlerle oluşur: 

1) Toplam basıç(barometrik)

2)  Karışımdaki gazın küçük miktardaki konsantrasyonu. Eğer her hangi bir zamanda bu iki durum değişirse kısmi basınç da değişir. Gaz alış verişini belirleyen en önemli etmen gazların ilgili olduğu kısmi basınç farklılıklarıdır.  

GAZLARIN SIVILARDAKİ(KANDA) KISMİ BASINCI

Arteriyel gazların parsiyel (kısmi) basınçları

Belgenin tam metinin buradan indirebilirsiniz.