Omurganın Hareketliliği
OMURGANIN HAREKETLİLİĞİ
Gündelik yaşantımızda veya sportif aktivitelerimizde ilk olarak diskler zarar görmektedir. Günlük yaşamda oturma veya ayaktaki faaliyetlerde tüm hareket bölgesini ve omurganın sık sık tek taraflı yüklenilmesinden dolayı fonksiyonel jimlastikte omurganın özel dikkati büyük önem taşır. Omurga 24 omurdan oluşmaktadır. Bunların 7’ si boyun omuru 12 tanesi kaburga ile birleşir ve 5 tanesi de kalça omurudur.
OMURGANIN GÖREVLERİ DÖRT TANEDİR
- Omurga, vücudun alt ve üst uzuvlarının asılı olduğu hareket eksenidir.
- Destek görevi vardır; Stabileyi sağlayan kaslarıyla omurga doğru bir vücut tutumunu sağlar.
- Koruma görevi vardır; omurilik omur kanalından korunmaktadır.
- Tampon görevi vardır; disklerin amortisör görevi vardır.
Omurlar arasındaki diskler yumuşak yapıdan oluşur. Yüklenmede, günlük yaşamda zarar gören disklerde, disklerin keseciklerinde yırtılmalar ve içindeki sıvı maddenin dışarı sızması ortaya çıkabilir. Bu omuriliğe veya oradan ayrılan sinir dallarına veya arka uzun bantlara baskı yapar. Bu durum tipik disk kaymalarına neden olur; bu baskı yapılan sinirler boyunca ağrılara, his kaybına ve ayrıca felcin ortaya çıkmasına neden olur.
Aktif yapılan çalışmalarda, yani karın, sırt kasları pasif stabile edenler, uzun bantlar, diskler ve kapsüllerin ağır kaldırmalarına karşı dik duruşu sağlama görevi vardır.
Omurga kendi içindeki bölümlerde farklı hareketlere ve farklı yönlere yapılan hareketlere izin verir. Öne ve geri hareketler(Boyun,kalça-bel omur.)Sağa-sola eğilmeler (Boyun,kalça-bel omur.)Sağa-sola rotasyon (Göğüs-boyun omurları) | NOT:Bu tip harekette 5. Kalça-bel omurları arasındaki disklere fazlaca yük biner. (Ortalama 650 kg.) |
Hareketler tabii hareketlerin üzerinde zorlanırsa mesela; abartılı bel yayı abartılı yüklenme hareketleriyle bağlanırsa düz bacaklarla öne yapılan tutum ve kaldırışlar omurganın sürekli kalabilecek zararlarına neden olabilir.
OMURGANIN HAREKETLİLİĞİNİ AMAÇLAYAN ÇALIŞMALAR İÇİN KRİTERLER
Hızlı kontrolsüz hareketler yapılmamalı, çünkü pasif stabile eden bantların fazlaca esnetilmesine neden olabilir. Yani esnetme yapılmamalı ve sonunda sallanmalı hareketler olmamalı!
- Omurga eklemi yumru bir eklem değildir.
- Bel yanındaki yüklenmelerden kaçının.
- Öne yapılan yüklenmelerden kaçının.
KARIN VE SIRT KASLARININ KUVVETLENDİRİLMESİ
Karın ve sırt kaslarının omurgayı stabile etme ve bununla dik bir tutumu sağlama görevi vardır. Günlük yaşamda bir çok kişide kötü duruşa neden olan kuvvetten düşmüş kas grupları vardır. Ayakta durmalarda kalça çıkıntıları, yaylı duruşlar, oturuşlarda bel sırt eğrileri gözlenebilir. Fizyolojik amacı olan çalışmaları, eşit güç çalışmaları; karın ve sırt kasları için yanlış dengelemelerden kaçınmak için göz önüne alınmalıdır. Tüm kalça bükücülerinin kısalmasını etkileyen çalışmalardan kaçınılmalıdır.
SAKATLAYAN HAREKETLER
1.ISINDIRMADA YAPILAN YANLIŞ HAREKETLER:
a)Boyun Çevirme:Kontrolsüz ve hızlı çevirmeden dolayı boyun omurlarının arasına, bantlara, eklemlere fazlaca yük biner. Boyun omurları yumru eklemi değildir!Başı öne eğmek Sağa sola çevirmekBaşı sağa-sola yatırmak doğrudur.Başı geriye yatırmak yanlıştır. | Hedef: Boyun omurlarının hareketliliğidir. Hissedilen bölgelerde rahat ve yavaş hareket edilmelidir. |
b)Gövdeyi Dairesel Çevirme: Bütün
Buradan tamamını indirebilirsiniz.