Laktat veya anaerobik eşik: (Ventilatory kırılma noktası)
Laktat veya anaerobik eşik: (Ventilatory kırılma noktası)
Egzersiz şiddeti artınca, anerobik sistemden elde edilen enerji miktarıda artar. Laktik asit kanda birikmeye başlar ve karbondioksit üretimide alınan solunum sayısı ve derinliği ile birlikte artar. Laktik asitin artması zorlu nefes alma kişinin anaerobik eşiğine eriştiğinin belirtileridir. Anaerobik eşik ulaşılan aerobik sistemin en son sınır olarak tanımlanır. Ve dayanıklılık performansının en iyi göstergesi olarak değerlendirilir. Anerobik eşik için laktat eşiği ( LE ) veya ventilatory eşik ( VE ) veya ventilatory kırılma noktası ( — ) terimleri de eş anlamlı olarak kullanılır. Yukarıda da tanımlandığı gibi aerobik metabolizmanın en üst sınırı ve anaerobik metobilizmaya geçiş noktasıdır.
Eşik testleri maks VO2 testleri uygulanarak yapılabilir. Bunun için koşu bandındaki her basamakta ( örneğin-, her eğim veya hız artışında ) kan örnekleri alınır ve laktat konsantrasyonu için analiz edilir. Anaerobik eşik ve laktat eşiği miktarının belirgin bir şekilde veya belli bie seviyenin üzerinde ( 4mm ) arttığı durum olarak tanımlanır. Maks VO2’nin yüzdesi veya laktat eşiğindeki hız ( örneğin, maks VO2’nin %80’i veya 10mil/saat ) olarak da belirtilir. Anaerobik eğişiği belirlemek için daha kolay bir yöntem olarak koşu bandındaki egzersiz sırasında solunumdaki değişiklikler kaydedilerek işaretlenir. Ventilatory eşik veya kırılma noktası veya ventilasyonun orantısız bir şekilde ( dakikada 1 lt’den daha fazla hava ) nokta olarak tanımlanır. Ventilasyondaki artış kişide yorgunluğun başladığını ve egzersizin şiddetinin düşmesi gerektiğini belirtir. Duyarlı sporcular vücutlarından gelen bilgileri değerlendirmeyi öğrenilirler.
Maks VO2 egzersizin şiddeti ile ilgili kapasiteyi, anaerobik veya laktat eşiği ise bu kapasitenin dayanıklılığın veya süresini tanımlar.
Anaerobik ve laktat eşiğinin tahmin etme yöntemi:
Laktat eşiği, 10km yarış gibi aktiviteler için dayanıklılığı belirlemek maks Vo2’den daha iyidir. Bu eşik, kasların O2 kullanbilme kapasitesini belirler. Bir kişinin anaerobik eşiği, 1989 yılında Virginia Üniversitesinden Dr. Art Weltman tarafından geliştirlen aşağıdaki formül kullanılarak tahmin edilebilir. Bu formül laktat eğişini tahmin etmek 3200m koşu zamanını kullanılır. Bu eşikteki ( 4 mm laktat ) oksijen tüketimi ( VO2 ) olarak ifade edilir. Bu değer maks VO2 testi sonucu kullanılarak, anaerobik eşiğinnmaks VO2’nin yüzde kaçında düştüğü tahmin edilebilir.
Erkekler için,
VO2 ( ml/kg/dak ) =122,0 -( 5,31x[3200m koşu zamanı(dak)])
Bayanlar için,
VO2 ( ml/kg/dak) = ( -1,123 [ 3200m koşu zamanı ( dak) ] + 61,57
Örneğin;
40yaşında bir erkeğin 3200m koşu zamanı 14 dk. olduğunda
VO2= 122- ( 5,31x 14 ) = 122-74,34 = 47,66
Bu sonucu, bu kişinin tahmini maks VO2 değeri olan 56 ml/kg/dak ile böldüğümüzde, 47,6/56: %85 maks VO2 olduğu bulunur.
Buradan indirebilirsiniz.