Atletizmde Çoklu Yarışmların Tarihçesi
BİRLEŞİK YARIŞLAR:
Atletizm’de Çoklu Yarışmaların Tarihçesi
Yunanca’da ‘beş’ anlamına gelen Pentadan üretilerek Pentadlon denilen ‘beşli yarışma’ M.Ö.708 yılındaki 18.Antik Olimpiyatların Programında yer almış ve Ispartalı-Lampsis ilk şampiyon olma onurunu kazanmıştır.
Bu gün olduğu gibi o zamanlarda sadece kazanan şöhret sahibi olur, başına takılan zeytin dallarından yapılan sembolik bir taç yanında büyük miktarda para, evler ve köleler kazanırdı. Antik dönemin ve günümüzün şampiyonlarının kazançları böyle iken… Efsanevi atlet 1912 Olimpiyat Şampiyonu Jim Thorpe’ nin İsveçte 5’li ve 10’lu yarışmada kazandığı iki altın madalyası (oyunlar öncesi kısa bir süre ayda 60 dolar karşılığı Beyzbol oynadığı için) bir yıl sonra geri alınmıştı. Bu olay Olimpiyat tarihini en büyük çelişkilerinden birisi olarak anılmaktadır. Antik beşli yarışma 5 gün süren oyunların 3. gününde yapılırdı. Bir koşu, uzun atlama, disk atlama, cirit atma ve güreşten oluşurdu. Yarışma sırası kesin olarak bilinmekle birlikte, koşu ile başladığı ilk 4 yarışmada en iyi durumda olan iki sporcunun son yarışmada güreşmeye hak kazandıkları varsayılmaktadır. Koşu 192m. uzunlukta (Stdion) bir sürat koşusuydu, uzun atlamada vazolarda ifade edildiği gibi ellerde ağırlık taşınıyordu (?) Cirit atma Mürver ağacından yapılmış araçlar yapılmaktaydı. Disk olarak önceleri doğal taşlar sonraları ise işlenmiş metalden farklı ağırlıkları olan ancak bugünkünden daha ağır araçlar kullanılmıştır. Güreş’ de siklet farkı gözetilmediğinden ağır olan avantaj sağlamaktaydı.
1604 yılından başlayarak İngiliz Richter Robert Dover’in organize ettiği ‘Castword Games’ eksrim,güreş,çekiç atma,at binme,atlama beygiri olmak üzere çok farklı beş disiplinden oluşuyordu. Annalia Dubrensis’e göre bu oyunlar modern olimpiyatların öncü organizasyonu olmuştur.
19. YY.in ortasında Atletizm’ de ve özellikle çoklu yarışmalarda önemli gelişmeler görülmekte-dir. Bu dönemde ağırlık ve ölçülerde standartlaşmaya gidilmiş, rekor tescillerine başlanmıştır. Pedagog Johann Christoph Friedrich ‘Guts Muths’, ‘Gençler İçin Jimnastik’ kitabını insan soyundaki fiziksel zayıflama eğilimini önlemek için yayınlandı. Öğrencilerin fiziksel gelişmelerini yönlendirmek amacıyla koşu, yüzme ve atlamalar önerdi, ayrıca değerlendirme amacı ile kitabında bir puan tablosu yer aldı.
Aynı açıdan çok anlamlı olan ve düzenli olarak yapılan bir değer organizasyonda 19 yy. ortalarında başlayan ‘Caledonishchen Spiele’(Kelt Oyunları)
Ödevin tamamını Braudan indirebilirsiniz.
